چگونه یک مادربرد مناسب را برای کامپیوتر خود انتخاب کنیم ؟ (معیارهای الزامی در خرید مادربرد)

مادربرد یکی از مهم ترین قطعات برای کامپیوتر بوده که انتخاب آن تأثیر مستقیم بر روی دیگر قسمت های یک سیستم دارد. در انتخاب یک مادربرد فقط توجه به برند ،قیمت و برخی ویژگی های ظاهری کافی نیست و باید از قطعاتی که با آن در ارتباط هستند نیز اطلاع دقیق داشت. نوع کیس انتخاب شده ،سی پی یو ،رم ،کارت گرافیک ،حافظه داخلی و نوع پورت ها همگی در انتخاب یک مادربرد مؤثر هستند. از آنجایی که فرایند انتخاب مادربرد نسبتاً سخت و پیچیده است در این مقاله معیارهای مهم در انتخاب این قطعه مهم مورد بررسی قرار می گیرد.

انتخاب مادربرد بر اساس نوع فرم فاکتور

مادربردها دارای اندازه های مخصوص (فرم فاکتور) مختلفی هستند که به ترتیب شامل Standard ATX ،Micro-ATX ،Mini-ITX ،Nano-ITX ،Pico-ITX ،3.5” Motherboard و FEMTO-ITX می باشند. هر فرم فاکتور روی کیس مشخصی قابل استفاده است که اگر این انتخاب درست صورت نگیرد نمی توان مادربرد را داخل کیس نصب کرد. با این که فرم فاکتور Standard ATX برای کامپیوترهای شخصی بیشتر شناخته شده است با اینحال انواع Micro-ATX نیز کاربرد نسبتاً زیادی دارند.

برای مثال مادربرد ایسوس مدل PRIME H610M-K D4 دارای فرم فاکتور Micro-ATX می باشد.  

انتخاب مادربرد بر اساس نوع سی پی یو قابل پشتیبانی

یکی از مهم ترین موارد هنگام خرید مادربرد توجه به سوکت سی پی یو آن است که تعیین می کند چه نوع پردازنده هایی با آن سازگار می باشد. سی پی یوهای کامپیوتر توسط دو سازنده بزرگ یعنی اینتل و ای ام دی عرضه می گردند و مادربردها نیز بر همین اساس دو دسته اصلی مخصوص سی پی یوهای اینتل و ای ام دی دارند. در صورتی که انتخاب مادربرد از نظر سازگاری با سی پی یو درست انجام نشود یک سیستم بدون استفاده خواهیم داشت.

برای مثال مادربرد ایسوس مدل PRIME H610M-K D4 از سی پی یوهای اینتل پشتیبانی کرده که از نمونه های آن باید به Core i3 13100T ،Core i5 14400 ،Core i7 14700K و Core i9 14900K اشاره کرد.

به عنوان مثالی دیگر می توان مادربرد ایسوس مدل PRIME B550M-A WiFi II را نام برد که مخصوص سی پی یوهای ای ام دی است. نمونه هایی مانند Ryzen 3 3300X ،Ryzen 5 4600G ،Ryzen 7 5700 و Ryzen 9 5900X روی این مادربرد قابل استفاده هستند.

انتخاب مادربرد بر اساس نوع و میزان حافظه رم قابل پشتیبانی

مورد دیگری که در انتخاب مادربرد مهم است نوع و میزان حافظه رم قابل استفاده می باشد. اسلات رم هر مادربرد با نوع خاصی سازگاری دارد برای مثال اسلات DDR4 برای رم های DDR5 قابل استفاده نیست. همچنین تعداد اسلات ها ،فرکانس و حداکثر میزان رم قابل پشتیبانی هم باید مورد توجه قرار بگیرد.

برای مثال مادربرد ایسوس مدل PRIME H610M-K D4 دارای دو عدد اسلات رم DDR4 بوده و فرکانس مناسب آن 2133 ،2400 ،2666 ،2800 ،2933 ،3000 و 3200 مگاهرتز می باشد. حداکثر میزان رم قابل پشتیبانی آن نیز 64 گیگابایت است.

انتخاب مادربرد بر اساس نوع گرافیک قابل پشتیبانی

 مادربرد تعیین می کند که چه نوع کارت گرافیکی را می توان برای سیستم انتخاب کرد ،این کار بر اساس نوع رابط کارت گرافیک تعیین می گردد که در مادربردهای جدید بیشتر از نوع PCIe x8 و PCIe x16 است. همچنین نوع حافظه (Memory Type) کارت گرافیک هم باید مورد توجه باشد که از نمونه های آن باید به GDDR5 ،GDDR6 و GDDR7 اشاره کرد.

برای مثال مادربرد ایسوس مدل PRIME H610M-K D4 از گرافیک های انویدیا در انواعی مانند RTX 3050 6GB ،RTX 3080 12GB و Quadro 6000 6GB پشتیبانی می کند. همچنین گرافیک های ای ام دی مانند Radeon RX 6600XT ،Radeon RX 6750XT و Radeon RX 7700XT روی این مادربرد قابل استفاده هستند.

انتخاب مادربرد بر اساس نوع حافظه داخلی قابل پشتیبانی

هر مادربرد از تعداد مشخصی درگاه اتصال جهت هارد دیسک و اس اس دی استفاده می کند که بررسی آنها پیش از خرید اهمیت فراوان دارد. درگاه های اتصال هارد دیسک معمولاً از نوع SATA 1.5 ،SATA 3.0 و SATA 6.0 می باشد. برای اس اس دی نیز درگاه های اتصالی مانند M.2 SATA ،M.2 PCIe 3.0 ،M.2 PCIe 4.0 و M.2 PCIe 5.0 موجود هستند.

برای مثال مادربرد ایسوس مدل PRIME H610M-K D4 تا سقف 24 ترابایت امکان افزودن حافظه داخلی دارد و از درگاه هایی مانند SATA 6.0 و M.2 PCIe 4.0 استفاده می نماید.

انتخاب مادربرد بر اساس نوع و تعداد پورت

هر مادربرد دسترسی به انواع و تعداد مشخصی از پورت ها را فراهم می نماید که برای کاربران اهمیت زیادی دارد. ممکن است که در برخی موارد به پورت های خاصی مانند تاندربولت نیاز باشد که در همه مادربردها موجود نیست و از این جهت توجه به این قسمت اهمیت فراوانی دارد.

برای مثال مادربرد ایسوس مدل PRIME H610M-K D4 به پورت هایی مانند LAN ،USB 2.0 Type-A ،USB 3.2 Type-A و Audio Jacks مجهز می باشد.

جمع بندی

انتخاب مادربرد یک کار دقیق و بسیار حساس بوده که تعیین کننده نوع سایر قطعات قابل استفاده روی سیستم می باشد ،این کار باید با در نظرگیری نیازهای کاربر و قطعات مورد نظر صورت گیرد تا یک مادربرد مناسب با قابلیت استفاده بلند مدت ارائه گردد. در این مقاله معیارهای اصلی و بسیار مهم در انتخاب مادربرد مورد بررسی قرار گرفت که رعایت آنها جهت خرید یک مادربرد سازگار با دیگر قطعات از جمله سی پی یو و رم الزامی می باشد.