لپ تاپ های فضانوردان را بشناسید (لپ تاپ های مخصوص مأموریت های فضایی)

لپ تاپ هایی که روی زمین نماندند (آشنایی با لپ تاپ های مورد استفاده توسط فضانوردان)

پیشرفت تکنولوژی و استفاده گسترده از فناوری های مختلف جهت کشف ناشناخته ها از جذاب ترین رویدادهای چند دهه گذشته است. تسخیر فضا و سیاره های دیگر نیز از سالهای دور مورد توجه کشورهای مختلف بوده و هر کدام به نحوی برای رسیدن به آن تلاش کرده اند. در این مقاله قصد داریم سفر به فضا را از زاویه لپ تاپ ها روایت کنیم ،پس اگر علاقه مند هستید تا با لپ تاپ های مورد استفاده فضانوردان آشنا شوید تا پایان این مقاله همراه جویان کالا باشید.

چرا فضانوردان از لپ تاپ استفاده می کنند ؟

اولین سؤال این است که چرا استفاده از لپ تاپ در فضا با آن شرایط خاص ضرورت دارد ؟ چرا سیستم های پیشرفته یک فضاپیما قادر نیستند نیاز فضانوردان را پاسخگو باشند ؟

جواب این است که برخی محاسبات و امور تحلیلی تنها روی سیستم عامل کامپیوتر مانند ویندوز و لینوکس فراهم است و به دلیل کمبود فضا و نیاز به انعطاف پذیری هنگام استفاده های مختلف ،لپ تاپ ها بهترین گزینه برای فضانوردان هستند. سیستم های مختلف یک فضاپیما یا شاتل بیشتر روی هدایت و کنترل عوامل مختلف بر آن متمرکز بوده و فضانوردان جهت اموری مانند تحلیل قطعات مختلف در ایستگاه فضایی ،طراحی قسمتهای جدید ،بررسی لحظه به لحظه واحد های مختلف و تحلیل شرایط مختلف به یک کامپیوتر کم حجم و قدرتمند نیاز دارند که فقط یک لپ تاپ می تواند این کارها را انجام دهد.

لپ تاپ های مورد استفاده فضانوردان چه ویژگی هایی دارند ؟

حالا باید ببینیم چه لپ تاپی برای کار در فضا مناسب است. اولین مورد این است که لپ تاپ مورد نظر باید از دسته بندی مدل های صنعتی و مخصوص شرایط سخت باشد چرا که تغییرات فشار و بعد از آن به وجود آمدن شرایط بی وزنی سبب می شود تا مدل های عادی نتوانند به کار خود ادامه دهند.

دومین مورد گذراندن تست های مقاومتی مخصوص سازمان فضایی ناسا (NASA) است که بالاترین حد استاندارد در برابر عواملی چون سرمای شدید ،آتش سوزی و ضربات سنگین می باشد. البته کشورهای دیگر مانند روسیه که دارای تکنولوژی فضایی هستند نیز استانداردهای مخصوص خود را دارند.

در خصوص سیستم عامل نیز باید گفت که لپ تاپ های رایج در ایستگاه فضایی بین المللی (ISS) بیشتر از لینوکس و ویندوز استفاده می کنند ،البته نمونه های کمی نیز با سیستم عامل مک به کار گرفته شده اند.

کدام لپ تاپ برای اولین بار راهی فضا شد ؟

اولین لپ تاپی که توانست همراه فضانوردان باشد Grid Compass نام داشت و طراح آن “بیل موگریج” از انگلستان بود که در مقاله تاریخچه لپ تاپ جویان کالا نیز معرفی شد. پروسه آماده سازی این لپ تاپ از سال 1983 آغاز شد و در نهایت در سال 1985 تصویر رسمی آن در شاتل دیسکاوری ثبت و منتشر گردید. از ویژگی های این لپ تاپ باید به محفظه یکپارچه آن اشاره کرد ،همانطور که توضیح داده شد لپ تاپ های مخصوص استفاده در فضا باید دارای استانداردهای ویژه صنعتی و مقاومت در برابر ضربات باشند. لپ تاپ Grid Compass دارای سی پی یو اینتل C8086 با فرکانس پایه 5 مگاهرتز و حداکثر فرکانس 10 مگاهرتز با تکنولوژی ساخت 3 میکرومتری در کنار حافظه رم 340 کیلوبایت ،صفحه نمایش 4.2 اینچ و وزن 5 کیلوگرم بود.

لپ تاپ های مورد استفاده فضانوردان ساخت چه شرکت هایی هستند و چه سخت افزاری دارند؟

پس از Grid Compass تلاش سازندگان مختلف برای جلب اعتماد ناسا و دیگر سازمان های فضایی در ارسال لپ تاپ های بیشتر به فضا آغاز شد ،اولین برنده این رقابت شرکت آمریکایی IBM بود که توانست لپ تاپ Thinkpad 750 را در 2 دسامبر 1993 جهت تعمیر تلسکوپ هابل به فضا بفرستد. این لپ تاپ دارای سی پی یو اینتل 486 SL با فرکانس 33 مگاهرتز بود که به صورت استاندارد با 4 یا 8 مگابایت رم (قابل ارتقاء تا 20 مگابایت) عرضه شد. هارد آن با ظرفیت های 170 و 340 مگابایت در دسترس بود و دارای دو نوع صفحه نمایش 9.5 و 10.4 اینچی همراه با 2.5 کیلوگرم وزن بود. لپ تاپ Thinkpad 750 توانست با برقراری اتصال جوی استیک به عنوان دستیار فضانوردان هنگام فرود شاتل نیز عملکرد بسیار خوبی نشان دهد.

کالاهای جدید جویان کالا

شارژر بی سیم مگنتی MagGo 3-in-1 Wireless Charging Station 15W B2599

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 1902

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 1905

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 1915

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 23460

اسپیکر بلوتوثی قابل حمل تسکو مدل TS 23500

بعد از موفقیت Thinkpad 750 ،سازمان فضایی ناسا لپ تاپ های این سری را جهت استفاده در فضا مناسب تشخیص داد و شرکت IBM توانست جایگاه مهمی میان دیگر رقبا پیدا کند. لپ تاپ های Thinkpad در پروژه ساخت ایستگاه فضایی میر روسیه هم حضور داشتند و مدل های 750C ،755C و 760ED در خلال سالهای 1995 تا 2001 همراه فضانوردان جهت تکمیل این ایستگاه به کار گرفته شدند. لازم به ذکر است که پروژه ایستگاه فضایی میر از سال 1986 آغاز شده بود.

لپ تاپThinkpad 750C  تقریباً مشابه 750 است و تفاوت آن در تعداد رنگ قابل نمایش می باشد که در 750 به میزان 64 بوده ولی در 750C به 256 می رسد.

لپ تاپ Thinkpad 755C دارای سی پی یو اینتل i486DX2 با فرکانس 50 مگاهرتز ،رم به میزان 4 تا 40 مگابایت ،هارد به ظرفیت 340 یا 540 مگابایت ، صفحه نمایش 10.4 اینچ و وزن 2.9 کیلوگرم بود.

لپ تاپ Thinkpad 760ED دارای سی پی یو اینتل پنتیوم 133 با فرکانس 66 مگاهرتز ،رم 16 مگابایتی ،هارد 810 مگابایت ،صفحه نمایش 12.1 اینچی و وزن 3.05 کیلوگرم بود.

در سال 1998 شرکت ایسوس نیز توانست با لپ تاپ P6300 همراه فضانوردان باشد. این مدل دارای سی پی یو Pentium و رم 16 مگابایت می باشد. “سرگئی آودیف” از فضانوردان اهل روسیه که تجربه کار با این لپ تاپ ایسوس را در ایستگاه فضایی داشت آن را دستگاهی مناسب توصیف کرد که میزان داغ شدن آن بسیار کمتر از لپ تاپ های دیگر است. البته استفاده از لپ تاپ های ایسوس دوام نداشت و خیلی زود سری Thinkpad مجدداً مورد توجه قرار گرفت.

استفاده از لپ تاپ های Thinkpad بعد از خریداری IBM در 9 دسامبر 2004 توسط لنوو باز هم ادامه پیدا کرد. در سال 2005 لنوو رسماً تولید سری Thinkpad را در دست گرفت و مدل Thinkpad A31p در سال 2006 به خدمت ایستگاه فضایی بین المللی درآمد. این لپ تاپ دارای سی پی یو اینتل Pentium 4 با فرکانس 2 گیگاهرتز ،رم 256 مگابایت (قابل ارتقاء تا 2 گیگابایت) ،هارد در سه ظرفیت 40 – 60 و 80 گیگابایت ،صفحه نمایش 15.1 اینچ و وزن 3.2 کیلوگرم می باشد.

در سال 2010 شرکت لنوو توانست 61 دستگاه لپ تاپ مدل Thinkpad T61p را در ایستگاه فضایی بین المللی به مرحله عملیاتی برساند که در نوع خود یک رکورد محسوب می شود. این لپ تاپ دارای سی پی یو اینتل Core 2 Duo با فرکانس 2.5 گیگاهرتز ،رم 2 گیگابایت ،هارد 160 گیگابایت، صفحه نمایش 15.4 اینچی و وزن 2.68 کیلوگرم می باشد.

شرکت اچ پی نیز توانست در 8 آوریل 2016 تعداد پنج دستگاه لپ تاپ مدل ZBook 15 Workstation را همراه با راکت SpaceX به ایستگاه فضایی بین المللی برساند. همچنین در سال 2018 اقدام مهم دیگری با لپ تاپ های اچ پی صورت گرفت که طی آن تعداد 120 دستگاه لپ تاپ مدل ZBook Workstation از اچ پی طی چند مأموریت به ایستگاه فضایی بین المللی ارسال شد. لازم به ذکر است که سازمان فضایی ناسا هر 4 سال نسبت به نوسازی سیستم های کامپیوتری ایستگاه فضایی بین المللی اقدام می نماید.

در حال حاضر کدام لپ تاپ توسط فضانوردان مورد استفاده قرار می گیرد ؟

هم اکنون سازمان فضایی ناسا لپ تاپ های لنوو سری Thinkpad را برای ایستگاه فضایی بین المللی مناسب می داند و این دستگاه ها به تعداد بالایی توسط فضانوردان مورد استفاده هستند. وزن کم ،ابعاد مناسب و البته دارا بودن استانداردهای مقاومتی از مهم ترین ویژگی های این لپ تاپ ها می باشد.

جمع بندی

کالاهای جدید جویان کالا

شارژر بی سیم مگنتی MagGo 3-in-1 Wireless Charging Station 15W B2599

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 1902

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 1905

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 1915

اسپیکر بلوتوثی تسکو مدل TS 23460

اسپیکر بلوتوثی قابل حمل تسکو مدل TS 23500

لپ تاپ به عنوان یک رایانه قابل حمل از ابتدا توانست در صنایع مختلف مورد استفاده قرار بگیرد و در این میان دنیای هوافضا نیز که به شدت با تحلیل و محاسبات سر و کار دارد به یکی از مهم ترین مصرف کنندگان آن تبدیل شده است. استفاده از لپ تاپ در فضا چالش های پیچیده و متنوعی داشته که سازندگان مختلف طی چند دهه تلاش کرده اند تا این موانع را از سر راه بردارند.

منابع

https://airandspace.si.edu/stories/editorial/laptop-space

https://www.hp.com/us-en/shop/tech-takes/hp-zbooks-at-zero-gs#:~:text=And%20that%20same%20mission%20delivered,will%20be%20launched%20into%20space.

https://www.macdat.net/laptops/ibm/thinkpad/750.html

https://spaceref.com/uncategorized/2001-a-space-laptop/ 

لپ تاپ هایی که توانستند به استانداردهای فضانوردی دست پیدا کنند | آشنایی با لپ تاپ های مورد استفاده در مأموریت های مختلف فضایی | لپ تاپ های فضانورد